عکاسی از آسمون شب به علم و لوازم نیاز داره و با دوربین معمولی و بدون باخبر شدن از چگونگی تنظیم دوربین نمیتوان از ستارهها و ماه عکاسی کرد.
بهرسم هر سال، دوباره این فرصت در کشورمون پیش اومده تا از نزدیک تماشاگر یکی از زیباترین پدیدههای آسمونی یعنی بارش شهابی باشیم. معروف ترین بارش شهابی با عنوان بارش شهابی «برساوشی» که هر ساله مردادماه به بالاترین درجه می رسه از دیشب شروع شده و تا فردا ۲۲ مردادماه ادامه داره.
این باران شهاب رو میشه با چشم غیر مسلح رصد و دید.
اگه علاقهمند به عکاسی هستین، دوربین حرفهای و سهپایه دارین و میتونید خود رو به مکانی برسونین که آلودگی نوری در کمترین حالت خود هستن، از شما دعوت میکنیم تا ادامه این مطلب رو از نظر بگذرونین.
البته قبل از اون بد نیس توضیح مختصری در مورد بارش شهابی براتون داشته باشیم.
کانون بارش شهابی نقطه ای از آسمون شبه که به نظر می رسه شهابا همه از اون نقطه سرچشمه می گیرن و در آسمون پخش می شن.
کانون بارش برساوشی هم در صورت فلکی برساوش قرار داره و اگه انتهای شهابا رو امتداد بدیم انگار از این صورت فلکی سرچشمه گرفتهان.
بارش برساوشی به وجود اومده به وسیله ذرات به جا مونده از دنبالهدار «سویفت-تاتل» است و از ۲۶ تیر تا ۲ شهریور میتوان شهابهای اونو در آسمون رصد کرد.
در ۲۰ مرداد زمین بارش برساوشی به متراکم ترین بخش از ذرات به جا مونده از این دنباله دار می رسه به خاطر همین میشه بالاترین درجه بارش رو در این تاریخ به روشنی دید؛ در واقع از دیشب تا ۲۲ مردادماه بهترین زمان واسه رصد این بارش شهابیه. بهطوری که میتوان ۶۰ تا ۷۰ شهاب در ساعت رو به روشنی دید.
امشب بهترین زمان رصد واسه بارش برساوشیه. در نتیجه واسه عکاسی هم بهترین زمان میشه
باحالتر اینکه، سیارهای زهره و مشتری از شروع شب در افق غربی حاضرن، زهره حدود ساعت ۱۰.۵ شب و مشتری حدود نیمه شب غروب می کنن که بعد از غروب دیگه قابل رصد نیستن.
هم اینکه نیمه های شب سیارهای زحل و مریخ در وسط آسمون قرار می گیرن که مریخ بسیار پرنور و درخشانه. زحل ساعت ۳ بامداد و مریخ ساعت ۵ بامداد غروب می کنن.
در آخر هم بگیم در تموم پهنه ایران میشه بارش شهابی رو دید و فرقی نمی کنه در کدوم شهر یا داهات قرار دارین.
با این مقدمه از شما دعوت میکنیم تا در زیر با مقدمات عکاسی از بارش شهابی آشنا شید. با ما همراه باشین.
عکس از Alex Conu
واسه شروع عکاسی از بارش شهابی به چه تجهیزاتی نیازه؟
- دوربین حرفهای
- لنزهای واید
- سهپایه
- آسمون صاف و تاریک
مکانی تاریک پیدا کنین
واسه گرفتن یه عکس عالی از آسمون شب و بارش شهابی باید مکانی تاریک و خالی از هرگونه نوری رو انتخاب کنین. نور چراغبرق یا ساختمونها باعث میشن تا خیلی از ستارهها در آسمون دیده نشن.
البته به این موضوع دقت لازم رو به عمل بیارین که محل تاریکی که در نظر میگیرید، چشمانداز جذابی هم داشته باشه تا عکس پایانی، خاص و بیمثل باشه.
از سفت بودن سهپایه عکاسی مطمئن شید
پس از رسیدن به تاریکترین مکان در دور و بر محل زندگی خود، باید از سفت و ثابت بودن سهپایه مطمئن شید. اگه سهپایه به اندازه کافی سنگین نیس، در زیر اهرم مرکزی اون سنگ یا بطری آب یا هر چیزی که اونو ثابت نگهمیداره بذارین.
اگه سهپایه ندارین اما علاقه مند عکاسی از آسمون شب هستین، میتونید از سنگهای صاف یا کیسه نخود و لوبیا استفاده کنین. اونا رو زیر دوربین بذارین و مطمئن شید که دوربین در جای خود ثابته. هرگونه لرزش هنگام عکاسی در شب، به تار و بیاستفاده شدن عکسها می رسه.
دوربینی که توانایی تنظیم دستی و لنز واید دارین استفاده کنین
دوربینهای DSLR بهترین گزینه واسه این منظور هستن. واسه لنز هم سراغ لنزهای واید برید. البته پیشنهاد میکنیم واسه دوربین فولفریم سراغ لنزی با عرض بیشتر از ۱۵ میلیمتری نرید.
دوربین با لنز فیشآی هم واسه عکاسی از بارش شهابی گزینه مناسبیه. البته در مقایسه با لنز فیشآی و واید، مطمئنا واید گزینه مناسبتریه.
لنزهایی که دیافراگم اونا تا f/2.8 یا بیشتر باز میشن هم واسه عکاسی از بارش شهابی مناسب هستن. شهابها سرعت خیلی بالایی دارن و حتی وقتی که با چشم معمولی اونا رو شفاف و روشن میببینن، ممکنه در دوربین تار ببینین.
چیجوری از بارش شهابی عکس بگیریم؟
عکس از Alex Conu
فوکوس مهمترین بخش ماجراست
واسه گرفتن بهترین فوکوس در شب تنظیمات زیر رو انجام بدین:
- دوربین خود رو روی LiveView بذارین.
- لنز رو روی فوکوس خودکار بذارین.
- حلقه فوکوس رو تا وقتی که به علامت بیآخر لنز برسین، بچرخونین.
- ISO رو در بالاترین حد خود بذارین.
- دیافراگم رو تا آخر باز کنین (عدد کوچیکتر)
- کادر خود رو تنظیم کنین.
- زوم دوربین رو روی ۱۰x روی نمایشگر دوربین بذارین.
- فوکوس رو تا وقتی که ستارهها به طور کامل شفاف و روشن دیده شن، بچرخونین و تنظیم کنین.
- از این مرحله به بعد دیگه نباید زوم و فوکوس رو دستکاری کنین.
دوربین رو در حالت و تنظیمات درست بذارین
- واسه اینکه بهترین عکس رو از آسمون شب داشته باشین، فرمت عکسها رو روی RAW تنظیم کنین.
- ایزو رو در بازه ۸۰۰ تا ۳۲۰۰ انتخاب کنین. وقتی ایزو بیشتر باشه، نویز تصویر هم بیشتر میشه.
- باز گذاشتن دیافراگم تا وایدترین درجهای که لنز اجازه میدهد این اجازه رو به عکاس میدهد تا زمان نوردهی رو با در نظر گرفتن آلودگیهای نوری موجود در محیط تنظیم کنه تا کمترین نویز در عکس ثبت شه.
- زمان زیادی رو صرف نوردهی دوربین نکنین چون ممکنه لحظههای مهمی رو بین بارش شهابی از دست بدین.
- زمان نوردهی رو بیشتر از ۵۰۰ تقسیم بر نقطه کانونی واسه لنز انتخاب نکنین.
- اگه از لنز ۱۶ میلیمتری استفاده میکنین، بیشترین حد زمان اکسپوژر واسه هدفگیری ستارهها ۵۰۰/۱۶ = ۳۰ ثانیه س.
- اگه دوربین فولفریم ندارین، فاصله کانونی لنز رو ضربدر کراپعامل کنین. یعنی اگه مثلا دوربین کنون با کراپعامل ۱٫۶ و ۱۶ میلیمتری دارین، بیشترین حد نوردهی شما باید ۵۰۰ تقسیم بر (۱٫۶×۱۶) یعنی ۱۹ ثانیه باشه.
- به این موضوع دقت لازم رو به عمل بیارین که واسه عکاسی از بخشهای کیهانی آسمون باید زمان نوردهی رو کم کنین.
- واسه عکاسی از بارش شهابی خوبه از ریموت شاتر کمک بگیرین. اگه کنترل از راه دور شاتر ندارین، بهتره دوربین رو روی زمانبندی بذارین تا دوربین خودش عکس بگیره و شما کلید فیزیکی شاتر رو فشار ندین. این فشار میتونه لرزش ایجاد کرده و دلیل تار شدن عکس بشه.
عکس از Alex Conu
کادربندی و زمان دادن به عکس
کادر خود رو به هر شکلی که دوست دارین میتونید ببندین، مگه اینکه لنز وایدتر از ۲۴ میلیمتری داشته باشین. در این حالت نباید کادر رو به سمت منبع نور شهابها بذارین.
منبع نور بارش شهابی کجاس؟
منبع بارش شهابی در آسمون جاییه که شهاب در اون نقطه بوجود اومده و از روی زمین هم میتوان با چشم اونو دید. شهابها بیشتر در مسیرهای موازی با هم وارد جو زمین میشن و نور حاصل اونا در واقع پرسپکتیو شهابهاست.
هر بارش شهابی در ناحیه مشخصی از آسمون اتفاق میافتد و به این محل کانون بارش گفته میشه.
بَرساوُشی یکی از مهمترین بارشهای شهابی سالیانه س. بالاترین درجه این بارش شهابی معمولا هرساله در حدود بیست و دوم مرداد رویمیدهد. امسال هم از ۲۰ تا ۲۲ مرداد بهترین زمان واسه رصد کردن اون اعلام شده.
عکسهای بیمثل از بارش شهابی
به این موضوع دقت لازم رو به عمل بیارین که هنگام عکاسی از بارش شهابی، مناظر دور و بر رو هم در کادر خود بذارین. به این خاطر که عکسهای بسیار زیباتری به ثبت خواهید رساند. وقتی زمین و آسمون تو یه کادر باشن، زیبایی چشمی بیشتری دارن و فوقالعاده عالی بهنظر می رسن.
در این فرم از عکاسی خوبه قانون یهسوم رو تو ذهن داشته باشین. به این صورت که یه سوم کادر به زمین و دوسوم باقیمونده به آسمون اختصاص داده شه.
بهترین زمان واسه عکاسی از بارش شهابی
هیچکسی نمیتونه به طور دقیق بگه که شهاب در چه وقتی بیشتر نور رو از خود متصاعد می کنه.پس بهترین یا بدترین زمان در عکاسی از بارش شهابی معنا نداره.
بیشتر مواقع، پس از نیمه شب فعالیت شهابها بیشتر میشه و شما شانس بیشتری واسه ثبت اونا دارین.
حواستون باشه که هر چی شهاب به کانون خود نزدیکتر باشه، دنباله کوتاهتری داره. پس اگه میخواهید شهابی با دنباله طولانی و پرنور رو در قاب دوربین خود ثبت کنین، بهتره دوربین رو با زاویه ۱۸۰ درجهای از کانون بارش شهابی تنظیم کنین.
نکات لازم واسه عکاسی از بارش شهابی
- پیشگیری از بخار گرفتن لنز: واسه پیشگیری از بخار گرفتن لنز یا نشستن شبنم روی اون حتما از هود لنز استفاده کنین. این کلاهک علاوه بر این دلیل کاهش نورهای ناخواسته هم میشه.
- لباس مناسب بپوشید: واسه اینکه در طول منتظر بودن واسه بارش شهابی گرم یا سردتون نشه با در نظر گرفتن فصل و مکانی که در اون حضور دارین لباس بپوشید تا به طور کامل راحت باشین. کفش راحتی به پا داشته باشین.
از دود شهابهایی که به زمین میبارند عکس بگیرین
از دیگر خلاقیتهایی که هنگام عکاسی از بارش شهابی میتونید به خرج بدین، عکاسی از دودیه که بدنبال شهاب در آسمون دیده میشه.
واسه این منظور به لنز تلهفوتو (۱۳۵ تا ۲۰۰ میلیمتری) و سهپایه نیاز دارین.
واسه ثبت رد دود، بدنه دوربین رو از واید انگل به تله فوتو تغییر بدین . دوربین رو روی سهپایه بذارین. ایزو رو روی بالاترین حد یعنی ۶۴۰۰ بذارین، و خیلی سریع و بی فوت وقت شات بزنین.
به این موضوع دقت لازم رو به عمل بیارین که زمان نوردهی باید کوتاه باشه تا دنباله ستارهها ثبت نشه.